3. Uluslararası UNESCO Bilim Diplomasisi ve Bilimsel Miras Kürsüsü Sempozyumu, TÜRGEV ev sahipliğinde 26–28 Kasım 2025’te İstanbul’da gerçekleşti. 14 ülkeden akademisyenler kıtalararası bilimsel iş birliği ve epistemik adalet için buluştu.
01 Aralık 2025
Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı (TÜRGEV), 26–28 Kasım 2025 tarihlerinde düzenlenen 3. Uluslararası UNESCO Bilim Diplomasisi ve Bilimsel Miras Kürsüsü Sempozyumu ile İstanbul’u üç gün boyunca dünyanın bilimsel etkileşim odağı haline getirdi. “Kıtalararası Bilgi Dolaşımı ve Bilimsel Köprüler” temasıyla gerçekleşen sempozyumda Kanada, Kolombiya, Katar, Meksika, ABD ve Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 14 ülkeden 27 akademisyen ağırlandı. Ana oturumlar İbn Haldun Üniversitesi’nde gerçekleştirilirken, Süleymaniye Salis Medresesi’nde UNESCO uzmanlarının da katıldığı Açık Bilim Atölyesi, bilimsel miras sergisi ve saha programları düzenlendi.
TÜRGEV Yönetim Kurulu Başkanı Av. Hatice Akıncı Yılmaz, açılış konuşmasında bilginin gücüne ve adil dolaşım gerekliliğine dikkat çekti: “Tarih bize gösteriyor ki bilgi, hiçbir dönemde nötr bir dolaşımda olmamıştır. Bilginin üretildiği yer ile ona değer atfeden merkezler çoğu zaman farklı olmuş, bilimsel birikim, kimi zaman güç, kimi zaman da politik üstünlük aracı olarak kullanılmıştır. Hangi bilginin ‘değerli’ sayılacağına hala sınırlı merkezler karar veriyor. Bu nedenle epistemik adaleti ve küresel bilgi mimarisini yeniden konuşmak zorundayız.”
Yılmaz, bilginin insanlığın ortak mirası olduğunun altını çizerek, “Farklı kültürlerin, şehirlerin, dillerin ve zamanların bir aradalığında gelişir. Basra’dan Kurtuba’ya, Şam’dan Mexico City’ye uzanan geniş medeniyet hattı sessiz, derin ve belirleyici katkılarla bugünün bilimsel altyapısını inşa etmiştir” sözleriyle Türkiye’nin bilim dünyasında sahip olduğu tarihsel rolü vurguladı.
Konuşmasında merhum Prof. Dr. Fuat Sezgin’in vizyonuna da yer veren Yılmaz, bilginin toplumların özgüveni ve geleceği şekillendiren en güçlü kaynak olduğunun altını çizdi.
Yılmaz, TÜRGEV’in gençlik vizyonunun temelini oluşturan yaklaşımı şu şekilde dile getirdi: “Gençlerimizin bilime erişimleri, araştırma kapasiteleri, uluslararası tartışmalara katılma imkanları güçlendirildiği ölçüde ülkelerin ufku genişler, toplumların dönüşüm kapasitesi artar. TÜRGEV olarak genç kızlarımızı bilimin, kültürün ve uluslararası akademik ağların öznesi haline getirmek için çalışıyoruz.”
Bu vizyonun güçlü bir örneği olarak, geçtiğimiz yıl Meksika’da Türkiye’yi en genç araştırmacı olarak temsil eden Elif Leyal Uğraş, bu yıl İstanbul’da konuşmacılar arasında yer aldı.
Sempozyumun Akademik Kurulu, Türkiye, Latin Amerika ve Körfez bölgesinden akademisyenlerin katılımıyla oluşturuldu. Kurulda Prof. Ana María Cetto, Prof. Ahmet Karakaya, Prof. Hasan Umut, Prof. Mashhoor Alwardat, Prof. Tuncay Zorlu ve Prof. Vahdettin Işık yer aldı.
Düzenleme komitesi ise UNESCO–UNAM, Sharjah Üniversitesi, İbn Haldun Üniversitesi ve TÜRGEV temsilcilerinden oluştu. Komitede TÜRGEV’i Semanur Yavan Batcı, Serap Özden ve Zeynep Tuzcu temsil etti.
Sempozyumun ikinci gününde katılımcılar Süleymaniye Camii’ni gezerek yapının mimari ve bilimsel boyutlarını inceledi. Program, GİF Safveti Paşa Yerleşkesi’ndeki kapanış töreni ve TÜRGEV Genel Müdürü Dr. Selim Gençal’ın teşekkür plaketleriyle tamamlandı.
Sempozyum boyunca düzenlenen panellerde ‘Bilimsel köprülerin geleceği, Dijital bilgi ağları, Epistemik adalet, Küresel Güney’in bilgi altyapıları ve İslam dünyası–Latin Amerika bilimsel etkileşimi’ gibi konular ele alındı. Katılımcılar, sempozyumun genç araştırmacılar için ilham veren, uluslararası bilim diplomasisi için stratejik bir katkı sunduğu ortak görüşünü paylaştı. Bilimin insanlık için ortak bir iyi olduğuna vurgu yapan bu buluşma, Türkiye’nin bilim diplomasisindeki görünürlüğünü daha da güçlendirdi. TÜRGEV, bilimsel mirasın korunması ve bilginin adil dolaşımı adına yürüttüğü çalışmalarla Türkiye’nin bilim diplomasisi kapasitesinin güçlenmesine katkı sunmayı sürdürüyor.
